Mongkol Nitirojsakul / Getty Images
Ethiopië wordt beschouwd als de geboorteplaats van de koffieplant en van de koffiecultuur. Er wordt gedacht dat koffie al in de negende eeuw in Ethiopië werd ontdekt. Tegenwoordig zijn meer dan 12 miljoen mensen in Ethiopië betrokken bij de teelt en het plukken van koffie, en koffie blijft een centraal onderdeel van de Ethiopische cultuur.
Ethiopische koffie-uitingen
Misschien is een van de duidelijkste weerspiegelingen van de rol van koffie in de Ethiopische cultuur in de taal. Koffie speelt zo'n diepgewortelde rol in de Ethiopische cultuur dat het voorkomt in vele uitingen over leven, eten en interpersoonlijke relaties.
Een veel voorkomend Ethiopisch gezegde is "Buna dabo naw". Dit vertaalt zich letterlijk in "Koffie is ons brood". Het toont de centrale rol die koffie speelt in termen van voeding en illustreert het belang dat eraan wordt gehecht als bron van voedsel.
Een ander veel voorkomend gezegde is "Buna Tetu". Dit is een Amhaarse uitdrukking die letterlijk "koffie drinken" betekent. Het is niet alleen van toepassing op het drinken van koffie, maar ook op socialiseren (net zoals de manier waarop mensen de uitdrukking "ontmoeten voor koffie" in het Engels gebruiken).
Als iemand zegt: "Ik heb niemand om koffie mee te hebben", wordt dit niet letterlijk opgevat, maar verondersteld dat het betekent dat de persoon geen goede vrienden heeft in wie ze kunnen vertrouwen. Dit hangt nauw samen met de enorme sociale rol die koffieconsumptie speelt in Ethiopië en het feit dat mensen vaak bij elkaar komen voor koffie voor gesprekken over het dagelijks leven, roddels en diepere kwesties. Evenzo, als iemand zegt: "Laat uw naam niet opvallen tijdens de koffie", betekent dit dat u moet uitkijken voor uw reputatie en moet voorkomen dat u het onderwerp wordt van negatieve roddels.
The Ethiopian Coffee Legend
De meest populaire legende van koffie in Ethiopië gaat meestal zo: Kaldi, een Abessijnse geitenhoeder uit Kaffa, hoedde zijn geiten door een hoogland in de buurt van een klooster. Hij merkte op dat ze zich die dag heel vreemd gedroegen en op een opgewonden manier begonnen rond te springen, luid blaten en praktisch op hun achterpoten dansten. Hij ontdekte dat de opwinding de oorzaak was van een kleine struik (of, in sommige legendes, een kleine groep struiken) met felrode bessen. Nieuwsgierigheid hield vast en hij probeerde de bessen zelf.
Net als zijn geiten voelde Kaldi de stimulerende effecten van de koffiebessen. Nadat hij zijn zakken met de rode bessen had gevuld, snelde hij naar huis naar zijn vrouw en zij adviseerde hem om naar het nabijgelegen klooster te gaan om deze "door de hemel gezonden" bessen met de monniken daar te delen.
Bij aankomst in het klooster werden de koffiebonen van Kaldi niet begroet met opgetogenheid, maar met minachting. Een monnik noemde de milddadigheid van Kaldi 'het werk van de duivel' en gooide die in een vuur. Volgens de legende was het aroma van de boonbonen echter voldoende om de monniken deze nieuwigheid een tweede kans te geven. Ze haalden de koffiebonen uit het vuur, pletten ze om de gloeiende sintels te doven en bedekten ze met heet water in een kan om ze te bewaren (zo luidt het verhaal).
Alle monniken in het klooster rook de geur van de koffie en kwamen het uitproberen. Net als de theedrinkende boeddhistische monniken van China en Japan, ontdekten deze monniken dat de opwekkende effecten van koffie gunstig waren om hen wakker te houden tijdens hun spirituele oefening (in dit geval, gebed en heilige devoties). Ze zwoeren dat ze voortaan elke dag deze nieuwe drank zouden drinken als hulpmiddel voor hun religieuze devoties.
Er is een alternatieve mythe over de oorsprong van koffie, die de ontdekking van koffie toeschrijft aan een zeer vrome moslimman genaamd Sheikh Omar, die leefde als een kluizenaar in Mocha, Jemen.
Ethiopische koffiegeschiedenis
Er wordt gedacht dat het legendarische karakter van Kaldi rond 850 AD zou hebben bestaan. Dit verslag valt samen met de algemeen aangenomen overtuiging dat de koffieteelt in Ethiopië rond de negende eeuw begon. Sommigen geloven echter dat koffie al in 575 na Christus werd verbouwd in Jemen.
Hoewel de legende van Kaldi, zijn geiten en de monniken zeggen dat koffie op dezelfde dag werd ontdekt als een stimulerend middel en als een drank, is het veel waarschijnlijker dat koffiebonen eeuwenlang als stimulerend middel werden gekauwd voordat ze werden verwerkt tot een drank. Het is waarschijnlijk dat de bonen werden gemalen en gemengd met ghee (geklaarde boter) of met dierlijk vet om een dikke pasta te vormen, die in kleine balletjes werd gerold en vervolgens werd verbruikt als nodig voor energie op lange reizen. Sommige historici geloven dat deze gewoonte om koffiebonen te kauwen (samen met koffie zelf) van Kaffa naar Harrar en Arabië werd gebracht door Soedanese slaven die koffie kauwden om de zware reizen van de moslimslavenhandelroutes te overleven. Vermoedelijk hebben Soedanese slaven deze gewoonte overgenomen om koffie te kauwen van de Galla-stam in Ethiopië. Vandaag de dag blijft de traditie van het consumeren van gemalen koffie in ghee in sommige gebieden van Kaffa en Sidamo. Evenzo voegen sommige mensen in Kaffa een beetje gesmolten geklaarde boter toe aan hun gebrouwen koffie om het voedingswaardevoller te maken en smaak toe te voegen (een beetje zoals de boter pu-erh thee van Tibet).
Volgens sommige bronnen was er ook een manier om koffie als pap te eten, en deze methode om koffie te consumeren was rond de tiende eeuw te zien bij verschillende andere inheemse stammen van Ethiopië.
Geleidelijk werd koffie bekend als een drank in Ethiopië en daarbuiten. In sommige stammen werden koffiekersen verpletterd en vervolgens gefermenteerd tot een soort wijn. In anderen werden koffiebonen geroosterd, gemalen en vervolgens gekookt in een afkooksel. Geleidelijk aan begon de gewoonte om koffie te zetten zich elders te verspreiden. Rond de 13e eeuw verspreidde koffie zich naar de islamitische wereld, waar het werd vereerd als een krachtig medicijn en krachtig gebedshulp en werd gekookt zoals geneeskrachtige kruidenafkooksels worden gekookt - voor intensiteit en kracht. U vindt nog steeds tradities van het koken van koffie in Ethiopië, Turkije en veel van de rest van de Middellandse Zee, waar ze bekend staan als Ethiopische koffie, Turkse koffie, Griekse koffie en andere soortgelijke namen.
De Ethiopische koffieceremonie
De Ethiopische koffieceremonie staat centraal in de gemeenschappen van veel Ethiopische dorpen. Je kunt hierover in het artikel The Ethiopian Coffee Ceremony.
The Etymology of Coffee
In de lokale taal is het woord voor koffie "bunn" of "buna". De oorsprong van koffie is Kaffa. Dus koffie werd soms "Kaffa bunn" genoemd, of koffie van Kaffa. Om deze reden geloven sommigen dat de term "koffieboon" een anglicisatie is van "Kaffa bunn". Aangezien koffiebonen eigenlijk bessen zijn, is deze theorie nog logischer.
Bekijk Words for Coffee Around the World voor meer informatie over talen en het woord koffie.
